Verhaole en gedichte

Pierre Willems in 1937

Kerboètleed op de wiès van “Heidewitska”

Refrein:
Heidewitska weej gaon veuroèt
De hiele stad it niks mier as kerboèt
De ganse lóch haet ‘t verraoje
Heej zien ze balkenbrei aan’t braoje
Heidewitska weej gaon veuroèt
Hiel Venlo it noow niks mier as kerboèt

……………………………………………….

Bokesmael mit water en wat breuj en wat blood
Det duit einen mins zoeë good, det gif um nieje mood
Venlo hild van maskes en van beer en van kroèt
Maar ‘t meiste halde weej toch van kerboèt

Refrein

Ein Venloos maedje det wuurd gaer bemind
En as dan det kind, eine vrejer vind
Enne gas waeke later dan is zeej de broèd
De broèdegóm trakteert dan op kerboèt

Refrein

Wuuerd ein kind gebaore en ‘t geit neet veuroèt
Dan is ‘t besloèt, gaef um wat kerboèt
Moder zit de pan op en ze gif eure sproèt
Roggebroèd mit Venlose kerboèt

Refrein

Bin ik ald gewaore en zoeë kaal as ein loès
Ik zeg ‘t óg veur de voès, gaon ik nao ‘t menkeshoès
En as se mich dao vraoge spraek diene letste wins ens oèt
Dan vraog ik veur ‘t lets nog ens kerboèt

Mien Meelkop

In en oët kump me ze taege,of de zôn schient of ’t is raege,
of ze good of slech miër kinne, idderein geit dao nao binne.
Jonge minse, alde, grièze, mooders die eur kinder wièze,
wao vuuël minse al die jaore dao geholpe zien gewaore,
en Zeej steit dao maar te wachte: kôm toch, kôm toch mit ôch klachte !
Wie nao ein werm en veilig stelke, blief daen trek nao ôs kepelke
in en oèt,in en oèt.

Noëits bin ik in al die jaore, oèit dit plekske ôntrouw gewaore,
’t klein kepelke bleef mich trekke, leet Geej mich auk dao ôntdekke.
Wao mien plaats zoèl zien in ’t laeve um mich Ôche Zoon te gaeve.
Nôw kôm ik Ôch hölde bringe, en veur Ôch ein dankleed zinge,
um ’t gelök van al die jaore, door Ôch hölp mien deil gewaore
In dit werm en veilig stelke aan de Maas in det kepelke,
in en oët,in en oët.
Woort gezónge door ’t Venloos Vocaal Ensemble op meziek gezat door Jan Timp

Math Kerbosch

In Limburg langs de lange Maas
Leet `t land wao ik bin gebaore
Wao doèzend slanke tores staon
Langs hei en bos en kaore.

Wao `t volk zoeë mennig ald gebroèk
De ieuwe door bewaard haet.
Wao kerk en kloès en haof en hoès,
Zienen alden eigen aard haet.

In Limburg laef in eder man
As ’t eige hert zoeë laevend,
De leefde veur ’t vaderland,
De haop det God ’t zaegend.

En kump d’r oeëts ein groeët gevaor,
gevaor veur land en laeve,
Veur Nederland steit Limburg klaor
De letste man te gaeve.

Wuurt ouk gezónge door ’t Venloos Vocaal Ensemble op mezièk gezat door Hendrik Andriessen

In de Servaoskerk, dao in ut portaol,
dao spreeke de Heilige doufstomme taol.

St. Pieter dae huurt get en zeet gaans verleege,
,,Ik gluif det hei iemes get heet laote vleege’’.

Antonius wuurt koet en zeet gans brutaol,
,,Iech hub niks gedoon en iech vind ut ein schandaol’’.

Franciscus steit achter aan tege de roete,
,,Iech weit nurges vaan, iech haauw mich te boete’’.

Canisius dee zeet: ,,Iech heb niks gedaon;;,
man hat geschosse meint hae te verstaon.

Manulfus wuurt vaals, dach det me um zoe verdinke,
,,Dach geer nondejui, dat iech heej staon te stinke?

Br. Simplicius

Eine kiér is ut de letste kiér . . .

We zoote op enne groëten houp slaaimande die in `t Haanemaer opgeslage ware, toen ik taege mien kammeräödjes zag det ik nog lever gen verkansie had dan daen oorlog. Det waas de veerde augustus 1914 en, ofschoeën weej `t zelf neet wiste waat `t waas, we veulde ôs toch neet op ôs gemaak en hadde gen zin um te gaon speule. Det waas maar ein paar daag en dan waas `t weer hièl gewoeën, teminste vur ôs.

`s-Woensdaags- en `s-Zaoterdaagssmiddaags ware weej weer aan `t staeke of stoeke of knud aan ut scheete en trokke we weer nao de hei en nao de grens. Maar we meugde der neet euver, nao Hearinge, Straole of Kreekenbeck. Dao stônde nôw euveral Pruuse soldaote mit helme en gewaere, en dao meuse weej niks van hebbe.

Allein later, wie d`r euver de grens neet vuuël mièr te kriège waas, meugsde dich weer d`r euver aste teminste wat spek, bukvet of bôtter in de tes hads, maar det meugde weer neet van de Hollandse kemieze en zoë waas dan ut smoekele gebaore.

Eederein verdeende nôw cente zat. De groeëte met huip en de kleine met ein paar grosse, en die letste ware weej.

We meugde det waal neet van thoeës en van die Hollandse kemieze, maar eine kièr is `t de letste kièr gewaes. Det waas wie we met ein paar pônd bukvet de grens euver ginge. Bukvet det waare van die plate plat hard vet met groeëte roeëje letters B.U.K. op den umslaag gedrök.
Daen daag waas `t heit, wie we beej den Duitsen boer binnen kwame, de helf van `t harde bukvet tösse de bôksepièpe waas weggeloupe. Maar daomei waas ut nog neet aafgeloupe.

`s-Zaoterdaagsaoves, wie ik mich aan ut verschuuëne waas en mien haemp had oeëtgetrôkke, hoort ik opens mien mooder zegge: ,,Waat hebs dich nôw gedaon?’’ Mien haemp waas roeëd en mooder dach det `t blood waas, maar toen ze baeter keek, stônde dao dreej groeëte roeëje letters B.U.K.* op mien haemp aafgedrök. Det had de hets gedaon, maar die roeëje letters die ik `s-anderendaags nog op mien vot nog veulde, det had mien mooder gedaon . . . .*( is ) Bereid Uit Klapperolie

Piet Stroeken 1944 Vught

Och wie einzaam bin ik en verlaote,
neemus kint mich of wit wae ik bin.
Ik loup door het land en langs straote,
’k zoel gaer zinge maar ’k weit gen begin.

In mien hert kriet ein leedje van leefde,
van verlange nao wat ik bemin,
oèt de plaats wao ik ens bin verdreve,
oèt de stad wao ik idderein kin.

In de aouvend allein in gedachte,
is ’t duuster, mienen beste vrind,
dan dink ik in dònkere nachte,
aan mien vrouw en mien hoès en mien kind.

En dan huur ik verlaore in traone,
weer ein stum die van Venlo zink,
oèt de plaats wao ik ens bin gebaore,
wao de hand van mien mooder,
de hand van mien mooder wink.

Mathieu Cornet

Fragment genaome oèt ein klassiek gedich van Math. Cornet,
getiteld ,,Flujas’’, wao in de schrièver verteld euver de
stichting van de stad Venlo door Flujas en Guntruud, anno 65 jr. n. Chr.

,,Heej blièf ik’’ zaet Flujas inens,
De knots in de huuëgte gehaeve
,,Heej waere ôs hutte gebouwd,
Heej zulle de Bructere laeve!’’.

In `t zand, ein druuëge landouw,
Temidde van wieje moerasse,
Beschermp door vuuël krachtige buim
En andere forse gewasse . . .

Dao make de Bructere halt
Um ein dankleed tot Wodan te zinge,
En de nach ônder wakende maon
In zörgeloëze rös te verbringe.

Dae nach in verkwikkende slaop,
Haet Guntruud, de zaachte, de blônde,
Inens veur dit prachtige land
Ein nieje benaming gevônde:

,,`nen heuvel, umzoump door moeras,
Ein loeë, door venne umgaeve,
Dus Venloeë zal heite dees plaats,
Dae naam zal nao ieuwe nog laeve’’

Frans Pollux

De kins wachte, de kins haope
De kins doéme det ’t lök
In gedachte, kinse slaope
Maar ’k lig wakker op de rök
’k Kiék oorelang nao detzelfde rotbehang

\\’k Huur allein maar
Dich kriegs hölp van d’n tiéd
Jông, d’n tiéd sleip dich d’rdoor

Maar wie langer, wie groëter de spiét
En alweer ein volgend oor
’t Is neet det ik dich iets verwiét
Maar ’k bin waekelangk d’n tel al kwiét

\\Hald mich ens vas en dan luetse mich pas
As ik alles vergaete bin los
En bin stil of zeg zaach:
’t kump good,
wievuul daag ’t mich auk kos

\\Aai mich en zing,
zing zoë leef det ik dink
Aan det zinge,
allein aan dien stum
En dan zweef ik zoë mei
Op dien leedje en drei mich
noéits miér um

\\Alle jaore, al ôs eige kefeejs
In Dublin, Gent en thoés
Alle waore, en waas dich met eur dees

\\En ed’re harde voés
Die veul ik nog maar leever toch
Vergoot ik alles noow
Zien d’r kleure?
Zien d’r maedjes?
Zien d’r kroege waose bis?
En sorry veur die bleude bloomeblaedjes
Die ligge op dien kis
Ik gaon neet mei, ’k waer leever ald
Umdet ik van ’t laeve hald…

Math Kerbosch

Wie Flujas pas getrouwd waas,
Toen zag zien vrouw ,,zeg Fluu,
Weej gaon vanaovend danse
`t is kermis in Genuue.

Dich steis altièd zoë veerkant
Met twië bein op de grônd,
Det zal dich zeker good doon,
Zo`n welske in ut rônd.

Maar Flujas zag beteuterd:
,,Ik wil gaer danse schat,
Maar ik heb al zeeve waeke
Genne cent soldei gehad.

`t is dao in Roëme dondere,
Inflasie schrief de krant
De wets waat det beteikent:
Gen cente beej de hand.

Gen cente, gen soldaote,
Ik schei d`r nôw mit oèt,
Ik gaon lever gerdeneere
En trek dit pekske oèt.

Ik gaon ein land ôntginne
Doeën beej de groëte hei,
Ik gaon kômkômmers paote,
En selderie en prei.

As `t waer ein bietje meivelt,
Dan kriege we hièl vuuël werk
Weej bringe dan ôs greunte,
Wies in Kölle aan de kerk

Mien Meelkop

Os Stadhoes

Dich bis ein stökske van òs zelf
dich, waerdig, ald stadhoès;
róndum dien iëwe-alde moore
veule weej ós toès.

Dich bis ’t hert, ’t middelpunt,
de ziël van gans ós stad;
in ’t Venloos hert hebs dich altièd
ein iëreplaats gehad.

Róndum dich kwame weej beejein,
in leef, in leid, in rouw;
dich steis dao veur òs as ein beeld
van noëts gebraoke trouw.

Dich bleefs dao stief en statig staon;
auk ónder t vraemp bewind
hebs dich dien ech gezich getuind,
van begin tot ind.

Me haet dich in d’n alden trant weer
opgeknap, wie niej,
en daomit laefde volop mei
de ganse börgerie.

Nów steis dich innerlik verjóngk
weer dao in alde prach;
God gaef des dich bewaard meugs blieve,
auk veur ’t naogeslach.
Mien Meelkop, Wao ut hert van vol is…. 1982