Spraekwäörd

Spraekwäörd en gezegdes.

Tilde: Um aan te gaeve det ’n waord ‘ne lange klank haet gebroeke weej de tilde ( ~ ) Beej ’t schrieve laote weej de tilde weg.

NederlandsVenloos
AarzelenWordt gezegd tegen iemand die aarzelt om binnen te komenKóm maar binne, dao hingk d’r genne achter de deur
AchterOveral achteraan lopen (figuurlijk)Altied aan de letste mem hange
AngstOnwel worden, schrikken of ergens door geïrriteerd rakenDe begaoving krie~ge
AngstHard weglopen uit angstBein make
AngstHij is nergens bang voorDae is veur d’n duvel neet bang
BelazerenIemand beduvelenEmes waat ónder ’t aete doon
BelazerenIemand voor de gek houdenEmes in de tes zeike
BelazerenTe grazen nemenBediste
BelazerenTe veel in rekening brengenMet ein verket schrie~ve
BelazerenSmoesjes verzinnenMenkes make
BelazerenDat is niet van hemDet gehuurt um neet
BelazerenEen streek uithalenSpuchte oethaole
BurenDe buren luisteren meeD’r zitte doeve op ’t daak
DeugenJe deugt nergens voorDich kins niks as groeëte bóttramme klein make
DeurDeur open laten staanBis se in de kerk gebaore?
DeurDe deur hangt scheefDe deur hingk oet ‘t gehing
DeurDoe de deur dichtDoot de plank in ’t gaat
DikEen hele dikke kont hebbenDie haet ein kónt wie ein toeptaofel
DomDomme mensen kan men niet alles lerenDe kins d’n aezel waal nao de baek leie maar um doon zoepe kin se neet
DomIemand die slecht kan toepenPatternaatstoeper
DomHij is erg domDae haet Leuth verraoje veur ‘n laeverwors
DoodAan de dood ontsnappenBeej Bierstekers van de schöp springe
DoodDe doodskistD’n hölteren euveral
DoodHij is doodDae kan de pierikke hure hooste
DoodHij is doodDae is de pie~p oet
DoodHij wordt begravenDae bringe ze nao Bierstekers
DoodMet ’n begrafenis meegaanTer lie~k gaon
DoodIemand cremerenEmes door de schouw jage
DoodIemand goedkoop begravenAs hae stie~f is, schroef se d’r maar ein paar handvatte aan
DoodIk overleef jouMet dien knäök goej ik nog de appele van de buim
DrinkenRoyaal inschenkenAoliemaot schödde
DronkenDronken wordenOnder de percessie kómme
DronkenHij heeft stevig gedronkenDae kump van ein gooj broelof
DronkenHij is dronkenDae haet de tesse vol
DronkenHij is stomdronkenDae is aafgelaje
DronkenHij is stomdronkenZoeë zat wie ‘ne prikkebal
DrukteDaar was het erg drukDao höfde ’t zich van de minse
DunHij is heel erg dunDae haet te lang op de ledder gelaege
EtenEen vlieg (beestje) in het eten vindenBaeter ein loes in de pap, as gaar gen vleis
EtenEr zitten gaten in het broodDao haet d’n bekker zien vrouw doorhaer gejaag
EtenWat door de mond gaat, gaat ook door de kontWaat door d’n hoepert geit, geit ouk door de poeperd
EtenHeet eten kunnen verdragen.Dae haet ’n loeëje pie~p.
Feest vierenOud en nieuw vieren tot in de kleine uurtjesDoorhalde
GastenGasten langer dan één nacht, leiden tot irritatieBezeuk en vis blie~ve gen dreej daag fris
GebiedenEn nu is het uit !En noow is ‘t sloes
GekZe zien vliegen‘ne Vogel hebbe
GekHij is een gekDae kump van Brach
GekIk ben toch zeker niet gekIk bin neet van Lottum
GeldPlatzak zijnNiks op de rubbe / op de vim hebbe
GeldGeld bijeen leggen om iets te betalenBeejein lappe
GelukErgens mazzel mee hebbenDe ouge aop of den buul aop
GelukHet geluk is met de dommeDe stómste boere hebbe de diekste petatte
GelukGoede speelkaartenDieke kaart / Bunk van kaart
GelukInzet is belangrijker dan geluk of talentBaeter eine lange nek as gooj kaart
GrensDe grens over gaanEuver de päöl gaon
GulpJe gulp staat openDich luuëts de doève vlege
HelpenOok kleinigheden helpenAlle bietjes bate, zag de begien en pisde in de zieë
HelpenAlles weggevenDe bóks van de kónt gaeve
HoofdEen rood hoofd krijgenEinen bläöker krie~ge
InteresseHet interesseert me niet‘t Zal mich wors zien
KaalHij is bijna kaalDae haet ein brei schei
KarakterVan een oud persoon kan men het karakter moeilijk veranderenGennen alden aap gezichte liere snieje
KarakterZwart en witPaeper en zalt
KijkenJe kijkt erover heen, maar het staat vlak voor jeAs ’t einen hónd waas, hat hae dich al lang gebete
KijkenKijk uit je ogenKie~k oet dien döp
KijkenVerbaasd kijkenKie~ke wie einen boetsauto
KijkenMoet je hem zien !Uig um !
KijkenKijk ze kijkenKie~k ze kie~ke
KindDe bevalling moet plaatsvindenDe Parade mót door de Klaosstraot
KindDe borst gevenAanligge
KindAls je kind niet luistert.As dich neet luusters zet ik diene kop tösse twieë oeëre
KindWordt gezegd tegen kinderen die niet naar bed willenPas maar op det ’t bed ’t neet huurt
KindKinderen luisteren met volwassenen meeKleine pötjes hebbe groeëte oere
KledingVieze klerenDao kin se suupke van trekke
KletsenHij is een kletskousDae haet van ein aendekónt gegaete
KneepDaarin zit ‘m de kneepDet is noow net ’t ketje
KunnenDat kan ik uitstekendDet kin ik oet de ef
KunnenJe kunt me de rug opDich kins mich d’n bout hachele
KunnenJe kunt me watDich kins mich ein eike nao de baan rolle
KunnenJe kunt me watDich kins mich einen baer opvraete
KunnenJe kunt mij de rug opDich kins mich d’r aan gaon hange
KunnenJij kunt me de rug opDich kins mich de poekel roetse
KunnenKrijg maar watLek mich de zök
LachenHij lacht nooitDae lach nog neet as se ‘nen houp strónt taege de moor zuut kroe~pe
LachenUitbundig lachenZich de mies lache
LelijkEen heel lelijk iemandDie haet eine kop wie ‘nen boetsauto
LelijkHij is heel erg lelijkDae haet ‘ne kop wie ‘ne knoepselderie
LichtPlotseling aangaan van de lampAanfloepe
LuiLui zijnDe luie bóks aan hebbe
MagerEen mager iemandEin pónd bóks, ein óns kónt
MeisjeEen meisje dat veel jongens gehad heeftDet is ein aafgelekde bóttram
MeisjeJe onderjurk komt er onderuit‘t Bliksemp beej dich
MiddelHet middel kwam te laatWie d’n aezel ’t hóngerlieje gewind waas, ging hae kepot
MoeilijkAlle begin is moeilijkAlle begin is zwaor, behalve beej de lómpeman
MoeilijkEen tegenvaller hebbenOp einen aos houwe
MoeilijkHet dilemma van de moeilijke keuzeD’n ambras van de lestige keuze
MoreelHij deugt nietDae doug d’n hónd zien kónt neet
NeusAls je een volle neus hebtTrek op dae wekker, snót smak lekker!
OnmogelijkHet onmogelijke kun je niet doen|De kins einen neksen boer neet in de tes schie~te
OpscheppenHij is een opschepperDae mak van broeëd strónt
Kwaad wordenZich ergens over opwindenZich dieke bein make
Kwaad wordenKwaad zijnDe ju in hebbe
Kwaad wordenOnbesuisd tegen iemand uitvallenOetvalle wie ’n alde hieëp
PechEr valt niets te halenDao velt niks te kerdie~ze
PechTegenspoed hebbenOp einen aos houwe
PechWie voor een dubbeltje geboren is, zal nooit een kwartje wordenWae as aezel gebaore is, zal neet as paerd sterve
PestenEen roodharige pestenEine roeëje zit in de bótter te knoeëje
PestenIemand kwaad makenEmes op stang jage
PestenIemand is kwaad gewordenDe strónt doeën beej ’t hert hebbe zitte
PlassenHij moet erg plassenDae mót zeike as ein Bels kindermaedje
PoetsenJe vergeet steeds om in de hoek te vegenDaen bessem dae hoot Greet en kaerde in de hukskes neet
PrestatieEen goede prestatie leverenWaat oe~t d’n aek dreie
RiskerenRiskeer gerust wat bij het kaartspel‘t Geit neet um einen boerenhaof
ScheelDie is vreselijk scheelDae is zoeë schael wie ein angel
ScheldenStuk stront, wie heeft jou gescheten?Strónt, wae haet dich geschete?
ScheldenLoop naar de pompDich kins mich d’n bout hachele
SchuldBij iemand in de schuld staanEinen baer beej emes hebbe staon
SeksEen nummertje maken.D’r zien d’r die ’t dökker doon dan ik, maar neet lever.
SeksEen nummertje maken.‘t Wuurt vuuel gedaon, maar de zuus ’t weinig
SeksNiet mogen klaarkomenVeur ‘t zinge de kerk oet gaon
Sint MartinusVarkens werden traditioneel geslacht vanaf 11 november.As de kinder sintermertes veugelke zinge, make de verkes eur testament
SlaanStraf krijgenEuver de näöt kriege
SlaanDan krijg je een pak voor de broekDan hilt dien kuntje kermes
SlaanIk sla je zo meteen op je gezichtIk hou dich dalik op dien mörfke
SlapenNaar bed gaanDe hort op gaon
SlijmenHij is aan ’t slijmenHae zeik dich in de tes
SmaakEen vieze smaak in de mond hebbenIk heb eine smaak in de mónd, as of d’r ein kat in haet zitte jónge
StemEen hese stem hebbenEin stum hebbe um koks mei te kloppe
SterkLaat je niet klein krijgenLaot dich neet kiste
StinkenHij stinkt vreselijkDae stink wie ‘nen otter
StinkenHij stinkt vreselijkStinken wie ‘nen hoephap
ToegangZonder toegangsbewijs binnengekomen zijnEin kaertje pindraod hebbe
ToekomstZorgen om dingen die nog niet gebeurd zijnDich maks dich diek um óngelagde eier
ToevalEen ongelofelijk toeval‘t Is of d’n duvel d’r mei speult
ToevalBijna altijdNege van de tieën kie~r
TrotsZich erg trots voelenZich zoeë gruuets veule wie eine paerdskeutel
VallenIemand laten vallen (figuurlijk)Emes in de baek goeëje
VerbaastHij kijkt erg verbaastDae kiek wie ‘nen boetsauto
VerhuizenVerhuizen beschadigt meubels en kost veel geld en trammelantDreej maol verhoeze is eine kier aafgebrand
VerkeringVerkering hebbenEinen aanhenger hebbe
VleienIemand vleienMoek d’n aap dan vrit hae good
VleienIemand vleien om wat van hem gedaan te krijgenFlik d’n aap dan vrit hae good
VluchtenEr van door gaanOp de klater gaon
VluchtenOp de loop gaanVan wiek houwe
VriendIemand te vriend willen houdenMoek d’n boek dan vrit hae good
VriendIn de smaak vallen bij iemandSjans hebbe
VrouwEen bazige vrouw hebbenHae waas good, maar zeej pisde de kachel oe~t
VrouwEen vrouw met grijze harenEin grieze doef
VrouwZij heeft een miskraam gehadDao haet de ker opgekiep
WaardeloosWaardeloze rommelDet is mich veur vief äörtjes
WerkenBij grote ondernemingen kan men zich beter op het essentiële richten’n Kort gebed en ’n lange braodwors dene de reizende mins
WerkenFanatiek aan het werkD’r aan gaon wie Blücher
WerkenHij is erg fanatiekDae geit d’r aan wie Verkeswillem!
WerkenMet goed resultaat iets presterenWaat oet d’n aek dreie
WerkenOphouden met werkenSloes make
WerkenAltijd hard werkenZich plaoge
WerkenOnderbetaald werkenVeur d’n uul werke
WerkenZich ergens gemakkelijk vanaf makenZich d’n bats schore
WetenVan niets wetenGenne poe~s van weite
WetenIemand door hebbenEmes op d’n draod hebbe
Windje latenExcuus als je een windje laatAs ’t water zak, dan brik ’t ie~s
ZekerNogal wiedesWaat ‘n waer
ZekerDat is nog niet zekerDet zit nog in wiej zek
ZeurenZeurpiet‘ne Zeik in de huuegte
ZiekVerward zijnIn de knup zitten
ZiekJe niet goed voelenSlech d’r aan zien
ZiekVan slag zijnVan de wap zien
ZiekVerkouden wordenDe klets e weg kriege
ZiekBuikloop hebbenAan d’n dunne zien
ZiekArm uit de komErm oet d’n dop
ZiekTijdelijk ongeschiktIn d’n ónval zitte
ZingenHij zingt erg valsDae zingk wie ein geit die braomele schiet